Rodzina niepełna – jakie ma problemy?

Rodzina niepełna. Na jej temat, a także problemów z jakimi samotni rodzice muszą się borykać powstało wiele prac naukowych. Czy jednak teoretycy mają rację?? Zapraszam do lektury

Rodzina niepełna – problemy wychowawcze

Rozbicie rodziny wskutek nieobecności jednego rodzica, prowadzi do zaburzeń podstawowych funkcji rodziny. Pojawiają się problemy wychowawcze. Jest to spowodowane faktem, iż jedno z rodziców przejmuje na siebie odpowiedzialność za wychowanie dzieci. Nie jest to łatwe, szczególnie gdy np. rozwód czy śmierć drugiego rodzica doprowadzają do poważnych problemów psychicznych. Samotni rodzice często chorują, cierpią na bezsenność, mają trudności w zapamiętywaniu, koncentrowaniu się, obniża się ich wydajność w pracy, a wielu sięga po papierosy czy alkohol. Skutkiem rozpadu rodziny może być poczucie klęski życiowej, poczucie krzywdy, negatywna i bardzo niska samoocena.

Rodzina niepełna – gorsza sytuacja ekonomiczna?

Sytuacja ekonomiczna rodzin niepełnych jest na ogół gorsza niż sytuacja przeciętnej rodziny polskiej. Z reguły trudniejsza jest sytuacja samotnych niezamężnych matek. Rzadziej posiadają samodzielne mieszkanie. Nie zawsze potrafią uporać się z napotykanymi trudnościami. Z powodu ograniczeń finansowych niektórzy rodzice przeżywają stres ekonomiczny. Ci, którzy mogą starają się zwiększyć swoje dochody poprzez podejmowanie dodatkowej pracy, by zapewnić dzieciom niezbędne warunki materialne. Takie dodatkowe zajęcie zwykle niekorzystnie wpływa na pozostające pod ich opieką dzieci.

Rodzina niepełna – izolacja społeczna

Kolejnym problemem z jakim borykają się samotni rodzice to izolacja społeczna. Przyczyną takiego stanu, może być fakt, iż w obecnych społeczeństwach wzorem, a więc punktem odniesienia jest rodzina pełna. Niekompletna struktura rodziny odczuwana jest jako sytuacja, odbiegająca od normy. Izolacja społeczna może wynikać ze świadomego zachowania samotnego rodzica, który nie chce utrzymywać kontaktów towarzyskich z rodzinami pełnymi, aby nie pogłębić swego złego stanu psychicznego. Kobiety, które samotnie wychowują dzieci, zazwyczaj nie mają czasu na częste kontakty z przyjaciółmi. Zdarza się także, iż zrywają stosunki z dawnymi znajomymi swoimi i męża. Powodem tego może być wstyd, przekonanie o tym, że bliscy nie akceptują rozwodu czy separacji lub rodzina męża w jakiś sposób obwinia synową o śmierć syna. Mimo iż rodzin niepełnych jest coraz więcej, to samotni małżonkowie nie zawsze są akceptowani.

Rodzina niepełna – negatywny obraz mężczyzny

Brak ojca w rodzinie oddziałuje na postawę i zachowanie matki. Kobiety z rodzin niepełnych mają często negatywny obraz mężczyzny. Zjawisko to szczególnie nasilone jest wśród matek niezamężnych, gdyż od początku pozbawione były osoby męża. Dlatego w pewnej mierze zarówno matka jak i dziecko nie odczuwają tak potrzeby jego obecności. Wypracowały sobie taki schemat życia, w którym nie ma miejsca na mężczyznę. Można przypuszczać, iż jest to niezwykle silny czynnik zaburzający przygotowanie dziewczynek i chłopców do pełnienia ról związanych z płcią. Brak ojca w rodzinie jest czynnikiem upośledzającym życie rodzinne. Przejawia się ono wysokim poziomem niepokoju u matek i dzieci, poczuciem lęku i niepewności wskutek słabości rodziny. W rodzinach po rozwodach niepokój występuje w mniejszym nasileniu w związku ze zmianą sytuacji dokonującą się wraz z rozwodem. Jednak cała rodzina dotkliwie odczuwa swoją niepełność. Ma poczucie klęski z powodu braku ojca. Matki często przejawiają silną tendencję do zacieśniania swoich relacji z dzieckiem chcąc zrekompensować brak ojca. Stają się nadmiernie ochraniające. Rodzi to w dziecku postawę obronną przejawiającą się nawet w agresywności w stosunku do matki, dąży ono do izolacji .

Rodzina niepełna a wychowanie dzieci

Przeżycia rodziców związane z rozpadem rodziny powodują zmianę w wychowaniu dzieci. Zarówno rodzice jak i dzieci mają trudności w komunikowaniu się. Matki ograniczają swobodę dzieci, a ojcowie stają się bardziej pobłażliwi. Zazwyczaj i samotne matki i ojcowie wymagają od swych dzieci bardziej dojrzałego zachowania, niż w rodzinach pełnych.

Literatura:

W. Hetmanek, W. Bielecki, Teoretyczne przesłanki społecznego wsparcia rodziny niepełnej,
J. Brągiel, Wychowywanie w rodzinie niepełnej,
E. Adamczyk, Samotne matki wobec dylematów wychowawczych,
E. Marynowicz-Hetka, Praca socjalno-wychowawcza z rodziną niepełną,
A. Dunajska, A Lisowski, Dziecko w systemie pomocy społecznej,